1700 – Michael Sommer z Gdańska maluje polichromię na pozornym sklepieniu nawy. Przedstawia ona dwanaście scen z życia Chrystusa: Zwiastowanie NMP, Pokłon Pasterzy, Pokłon Trzech Króli, Chrzest Chrystusa, Ostatnia Wieczerza, Modlitwa w Ogrójcu, Chrystus przed Piłatem, Biczowanie, Ecce Homo, Upadek pod krzyżem, Zmartwychwstanie, Trójca Święta. Dopełnieniem polichromii jest Grupa Ukrzyżowania w łuku tęczowym.

1700 31 X – konsekracja kościoła ku czci Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, św. Jana Chrzciciela i św. Kazimierza królewicza przez biskupa chełmińskiego Teodora Andrzeja Potockiego, późniejszego arcybiskupa gnieźnieńskiego i prymasa Polski.

1701 – Heinrich Berner z Gdańska rzeźbi i buduje ołtarz główny. Obraz Wniebowzięcie NMP pędzla Jerzego Baranowskiego pochodzi z 1705 r.

1707 – 1708 – budowa kościoła luterańskiego w Stalewie.

1709 – Michael Sommer z Gdańska maluje obrazy apostołów św. Piotra, św. Pawła, św. Andrzeja i św. Jana. Aktualna lokalizacja nieznana.

1711 – pacyfikał Casimirus Sczepański archypresb, et Parochus Lubaviens. Posolien: suae Eccles. Posolien dicavit Ao 1711. 6 M 10 L / Ao 1724 Reparavit V.S.C.P. Warsztat toruński, Johann von Hausen. Wymaga renowacji.

1718 11 X – umiera ks. Kazimierz Szczepański dziekan lubawski, upamiętniony barokowym epitafium w prezbiterium.

1724 10 V – parafię wizytuje biskup chełmiński Feliks Ignacy Kretkowski. Stwierdzono, że wszystko było w porządnym stanie. Podkreślono zasługi ks. Kazimierza Szczepańskiego, który świątynię z ruin odbudował, wewnątrz przyozdobił, srebra i paramenty liturgiczne sporządził. Proboszcz obecny wzmocnił kościół, poprawił dach, przypory i wnętrze kościoła. Biskup nakazał wykonanie obok chrzcielnicy piscyny na zużytą wodę chrzcielną. Wskazał także na brak dziesięciny od wielu już lat, zwłaszcza z szlacheckiej wsi Trankwice. Uchylających się wzorem swoich poprzedników na urzędzie biskupim, polecił pociągnąć przed sąd oficjała pomezańskiego w Malborku.

1739 – świątynię upiększa bogato rzeźbiona ambona, którą ustawiono pod łukiem tęczowym.

1749 11 V – parafię wizytuje biskup chełmiński Wojciech Stanisław Leski. Kościół został podparty 14 skarpami w celu wzmocnienia ścian. W świątyni znajdował się ołtarz główny oraz pięć ołtarzy małych. Została ułożona nowa posadzka z kwadratowych płytek. Biskup wskazał na konieczność zewnętrznego remontu kościoła oraz zegara na wieży. Proboszcz posiadał dochody z sześciu rozproszonych włók oraz otrzymywał dziesięcinę, ale w Komorowie i Bukwałdzie byli tacy osadnicy, którzy nie dawali tacy i kolędy. Do spowiedzi Wielkanocnej przystąpiło z całej parafii 470 osób.

1772 – pierwszy rozbiór Polski, wkraczają wojska pruskie. Zniemczenie nazwy wsi na Posilge.

1788 – parafię wizytuje biskup chełmiński Jan Karol Hohenzollern. Stwierdzono, że kościół wymaga remontu a drewniana plebania jest mocno  zniszczona. Kazania były głoszone po polsku i niemiecku. Parafia składała się z wsi: Żuławka, Stalewo, Budzisz, Bukowo, Chojty, Trankwice, Bruk, Komorowo i Neledorf. Mieszkało na jej terenie 583 katolików i 800 luteran.

Około 1800 – kielich srebrny. Warsztat malborski, Nathanael Jakob Horning.

1805 25 X – narodziny w Buchwałdzie Teodora Donimirskiego syna Antoniego i Józefy z Białobłockich.

1818 – na ołtarzu głównym umieszczono sześć nowych, mosiężnych świeczników z napisem Poselge 1818.

1821 16 VII – włączenie oficjalatu pomezańskiego do diecezji warmińskiej mocą bulli „De salute animarum” papieża Piusa VII.

1843 – 1847 – budowa drogi Altfelde – Christburg, posadzono wówczas zapewne nasze przydrożne lipy. 

1863 – powstanie styczniowe w którym bierze udział Edward Donimirski herbu Brochwicz z Buchwałdu (Bukowo). W czasie walk z Moskalami zostaje ciężko ranny w bitwie pod Łęczycą. Powstanie materialnie wspiera jego ojciec Teodor Donimirski.

1866 – Teodor i Jan Donimirscy zakładają kółko rolnicze w Starym Targu, jedno z pierwszych na Powiślu.

1867 20 IX – w Buchwałdzie u Teodora Donimirskiego gości pisarz Józef Ignacy Kraszewski. Ofiarowuje on czytelni ludowej cztery książki – „Historię o bł. Janie z Dukli”, „Historię o bł. Jadwidze”, „Świat i ziemię” i „O pracy”. Powstaje zrealizowana idea powołania Towarzystwa Czytelni Ludowych.

1867 – Teodor Donimirski zakłada polską spółkę w Starym Targu pod nazwą Bank Prywatny. Był to pierwszy bank ludowy na Powiślu.

1874 – 1877 – dr Antoni Donimirski, syn Teodora broni spraw polskich jako poseł do parlamentu Rzeszy Niemieckiej z okręgu chojnicko – tucholskiego.

1875 IX – Oskar Kolberg przez tydzień przebywa w majątku Donimirskich. Zbiera obfity materiał etnograficzny, opublikowany w tomie „Pomorze”.

1877 X – Teodor Donimirski gości malarza Jana Matejkę, który zbiera materiały do kończonego właśnie obrazu „Bitwa pod Grunwaldem”.

1878 13 IX – narodziny w Telkwicach Marii Donimirskiej, jedynej córki Jana i Zofii z Mittelstaedtów. Maria w rodzinie nazywana była Maniutą. „Wysoka, postawna, ognista brunetka o cygańskiej urodzie odznaczała się energią i wielką żywotnością”. Tak opisała ją urodzona w Czerninie kuzynka Halina Donimirska – Szyrmerowa.

1880 – Antoni Donimirski organizuje w Toruniu koncert młodego pianisty Ignacego Jana Paderewskiego.

1884 1 V – umiera Teodor Donimirski, właściciel Buchwałdu, Telkwic, Brzozówki, Nowej Wsi i Komorowa (980 hektarów). Pochowany zostaje na cmentarzu przykościelnym w Kalwie.

1888 VII – VIII – Jan Donimirski towarzyszy Henrykowi Sienkiewiczowi przebywającemu w Sopocie i Malborku. Autor „Krzyżaków” był zaprzyjaźniony z Antonim Donimirskim.

1888 – B�ttner z Marienwerder (Kwidzyn) konstruuje nowy hełm na wieży kościoła. ?

1889 IX – w dworku Jana Donimirskiego w Buchwałdzie przebywa Michał Elwiro Andriolli, znany warszawski rysownik i ilustrator książek min. „Pana Tadeusza”, „Starej baśni”. Opis swojej podróży zamieszcza w tygodniku „Kłosy”.  Dzieli się tam wrażeniami z pobytu w naszej parafii, ilustrując je rysunkami świątyni oraz lipy rosnącej w sąsiedztwie dworku Donimirskich.

1898 – Maria Donimirska wychodzi za mąż za Józefa Chełkowskiego. W małżeństwie tym rodzi się czternaścioro dzieci : Franciszek, Jan, Szczęsny, Bogumiła, Wanda, Zofia, Wojciech, Marian Krzysztof, Stanisław, Michał, Janina, Halina, Edmund Dersław i Andrzej. Zamieszkują oni w pałacu w Śmiełowie pow. Jarocin, w którym w 1831 roku gościł u Gorzeńskich ponad dwa miesiące Adam Mickiewicz. Pobyt ten wpłynął na kształt polskiej  epopei narodowej „Pana Tadeusza”.

1899 X – podczas pobytu w Śmiełowie Henryk Sienkiewicz uczestniczy w przyjęciu na cześć pierworodnego syna właścicieli Franciszka, który kończy setny dzień życia. Pisarz unosząc kielich z winem, wygłasza toast: „Wznoszę ten kieliszek,  niech żyje Pan Franciszek”.

1907 30 VII – umiera Edward Donimirski, właściciel majątku Łysomice koło Torunia liczącego 1075  hektarów. Pochowany zostaje w Papowie Toruńskim. Majątek obejmuje syn Jan, powstaniec wielkopolski, prezes Pomorskiego Towarzystwa Rolniczego. Zostaje  on zabity przez Niemców w 1939 roku.

1909 – w kościele znajdują się następujące starodruki:

„Vulgata”, Franciscus Haraeus 1629

„Missale”, Br�sseler około 1645

„Practicae Observationes ex Jure Civili et Saxonico collectae et ad stylum usumque Iudiciorum Curie regalis accomodatae - - authore - - Dno. Andrea Lipski a Lipe Regni Poloniae Cancellario post vero Episcopo Cracoviensi …. Dantisci. Sumptibus Georgii F�rsteri Bibliopolae Regii. 1648”

„Missale romanum 1758”, Wien, Johann Thomas Trattner

„Homilien – Buch 1779”.

Aktualna lokalizacja nieznana.

1912 14 V – podczas powrotu z Francji, w Berlinie umiera Antoni Donimirski.

1913 VI – Ignacy Jan Paderewski sprowadza z Berlina szczątki Antoniego Donimirskiego na warszawskie Powązki oraz funduje tablicę jemu poświęconą w kościele ojców pijarów.

„Trudno mi pogodzić się z tym, żeby zwłoki takiego Polaka, takiego dobrego syna Ojczyzny miały na zawsze na pruskiej ziemi już spocząć. (…) On musi wrócić do swoich”. Ignacy Jan Paderewski

1914 – 1918 – I wojna światowa, ginie wielu żołnierzy z Posilge. Poświęcono im pomnik pobudowany naprzeciw niemieckiego cmentarza. Upamiętniał on min. dragona Karla Klausa z 23 heskiego pułku dragonów poległego 18 IX 1915 w Mołodecznie.

1918 25 XII – Maria z Donimirskich Chełkowska wraz z Wojciechem Korfantym oraz Polakami z Pomorza i Wielkopolski wita na dworcu kolejowym w Gdańsku Ignacego Jana Paderewskiego. Pianista przypłynął do Nowego Portu brytyjskim lekkim krążownikiem „Concord” a następnie przesiadł się do pociągu. Syn Marii Szczęsny oprowadza po Gdańsku wojskową misję angielską, którą dowodzi płk H. Wade. Przyjęcie powitalne odbywa się w hotelu Danziger Hof, na którym serwowane są przywiezione przez Szczęsnego wiktuały od dziadków Zofii i Jana. Paderewski zachwala Anglikom polską kiełbasę z Buchwałdu.

1918 26 XII – Maria z Donimirskich Chełkowska towarzyszy Ignacemu Janowi Paderewskiemu w podróży pociągiem do Poznania. Obserwuje historyczne przemówienie światowej sławy pianisty z balkonu hotelu „Bazar”. W wyniku czego nazajutrz wybucha zwycięskie Powstanie Wielkopolskie, w którym udział biorą synowie Marii Franciszek i Szczęsny Chełkowscy.

1919 – Maria z Donimirskich Chełkowska przedstawia Józefowi Piłsudskiemu plan powstania zbrojnego  na terenie Pomorza, Warmii i Powiśla w celu włączenia tych ziem do Polski.

1918 – 1939 – w pałacu w Śmiełowie Maria z Donimirskich Chełkowska wraz z mężem Józefem goszczą : Marię z Mickiewiczów Górecką (1918), Władysława Tatarkiewicza (1922), Ignacego Jana Paderewskiego (1924), Wojciecha Kossaka (1926), gen. Józefa Hallera (1926, 1930), Ludomira Różyckiego (1938) oraz wielu innych znamienitych Polaków.

Pasją Józefa Chełkowskiego są konie, które hoduje głównie dla wojska.

1920 11 VII – plebiscyt na Powiślu , który przegrywają Polacy. W Posilge silnie zgermanizowanej za Prusami Wschodnimi oddano 721 głosów a za Polską tylko 2 głosy, pomimo wielu mieszkańców o polskich nazwiskach. Duże poparcie występuje natomiast w Bukowie i Telkwicach, zapewne efekt działalności rodziny Donimirskich.

Maria z Donimirskich Chełkowska bierze czynny udział w kampanii plebiscytowej na rzecz Polski wraz z synami Franciszkiem i Szczęsnym. Franciszek oddelegowany z 18 Pułku Ułanów jest sekretarzem ks. Antoniego Ludwiczaka, przewodniczącego Warmińskiego Komitetu Plebiscytowego w Kwidzynie. Ksiądz Ludwiczak był więziony od XI 1939 w niemieckich obozach koncentracyjnych Stutthof, Sachsenhausen i Dachau. Został zabity 17 VI 1942 w komorze gazowej Hartheim koło Linzu.

1923 I – Emilia Mieczkowska poślubia Franciszka Chełkowskiego, najstarszego syna Marii Chełkowskiej z domu Donimirskiej. Zamieszkują oni w dworku w Telkwicach. W małżeństwie tym rodzi się dziesięcioro dzieci : Józef, August, Władysław, Andrzej, Maria, Stanisław, Jacek, Ignacy, Bogumił i Jerzy.

1927 – Emilia z Mieczkowskich Chełkowska organizuje pielgrzymkę Polaków  do Gietrzwałdu.

1927 – Franciszek Chełkowski z Telkwic zostaje członkiem Rady Naczelnej Związku Polaków w Niemczech.

1929 – umierają 6 IV Jan i 7 X Zofia Donimirscy z Buchwałdu , pochowani w rodzinnym grobowcu położonym na zach&o

Święta

Wtorek, V Tydzień Wielkiego Postu
Rok B, II
Uroczystość św. Józefa, Oblubieńca Najśw. Maryi Panny

Licznik

Liczba wyświetleń strony:
8975

Dzisiaj jest

wtorek,
19 marca 2024

(79. dzień roku)

Zegar